طب سنتی( مردم شناسی )
طب سنتی مجموعهای از دانستهها، مهارتها و اعمالی است که بر پایه نظریهها، باورها و تجربههای بومی فرهنگهای مختلف در بهداشت و نیز پیشگیری، تشخیص، بهبود و مداوای بیماریهای جسمی و ذهنی مورد استفاده قرار میگیرد.
بعضی از پژوهشگران معتقدند که آغاز تاریخ پزشکی ایران در مرز هشت هزار سال پیش از میلاد است که بر اساس نظریه عناصر چهارگانه و پیدایش نظریه اخلاط چهارگانه که یک نظریه قدیمی ایرانی است در فرهنگ ایران باستان وجود داشته است. ترکیب هر یک از اخلاط چهارگانهی خون، بلغم، صفرا و سودا سبب دوام و بقای موجودات است و سلامتی هنگامی از دست میرود که در نظام اخلاط چهارگانه اختلالی پدید آید. همچنین گیاهان، نقش بسیار مهمی در پزشکی ایران باستان داشته و بخش قابل توجهی از طب سنتی به استفاده از گیاهان دارویی مرتبط بوده است. در دورهی اسلامی با ظهور عالمانی چون: ابن ربّن طبری، محمدبن زکریای رازی، علی بن عباس مجوسی اهوازی، علی بن حسین هندو، شیخالرئیس ابوعلی سینا، جرجانی، ابوالعباس سرخسی، ابن نفیس قرشی، نجیب الدین سمرقندی، خواجه رشیدالدین فضل الله و برهان الدین نفیس طب سنتی به حد اعلای خود رسید. در دورهی معاصر نیز حکیم احمدیه که در سال 1294در رشته طب از مدرسه دارالفنون فارغالتحصیل شده بود بوسیله روشهای طب سنتی در درمان بیماریها، احیاگر طب سنتی ایران شناخته میشود.
سالن طب سنتی نمایشگر آثاری است که در دوره معاصر در حوزهی مردم شناسی پزشکی مورد استفاده قرار گرفته است؛ آثاری چون کیف حکیم دورهی قاجاریه، ابزار و ادوات حجامت مانند انواع شاخ و تیغهای حجامت، چاقوهای فصادی، نیشتر، ابزار دندانپزشکی سنتی. بخشی از آثار مرتبط با طب عامیانه میباشد که نشأت گرفته از باورها و اعتقادات مردمی است. ابزاری چون دعا درمانی، سنگ درمانی، طلسم درمانی، خالکوبی و مراسم درمانی.
*برگرفته از کتاب پزشکی و آموزش آن در ایران تالیف دکتر شمس شریعت تربقان
کارشناس موزه: سیده مریم پور صالح