موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران در سال ۱۳۸۰ ودر واپسین روزهای وزارت دکتر محمد فرهادی وزیر وقت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ایران و در زمان ریاست جمهوری آقای سید محمد خاتمی افتتاح شد. طرح اولیه تاسیس این موزه در سال ۱۳۷۶ و بدعوت سازمان میراث فرهنگی کشور به ریاست وقت آقای مهندس سید محمد بهشتی و به پیشنهاد آقای دکتر مازیار اشرفیان بناب آغاز و در جلسهای مشترک و با حضور بزرگان علوم پزشکی کشور به تائید نهائی رسیده و عملیات تاسیس اولین موزه پزشکی کشور به ریاست دکترمازیار اشرفیان بناب آغاز گردید.
در احداث و تاسیس این موزه بسیاری چون دکترایرج فاضل( ریاست وقت فرهنگستان علوم پزشکی ایران)، دکتر محمد فرهادی (وزیر وقت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی)، دکتر محمد رضا ظفرقندی(ریاست وقت دانشگاه علوم پزشکی تهران و ریاست وقت سازمان نظام پزشکی ایران)، مهندس سید محمد بهشتی (ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی کشور)، دکتر سید محمد قدسی(معاونت وقت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تهران) و جلیل گلشن (معاونت وقت پژوهشی سازمان میراث فرهنگی کشور) نقش موثر و تعیین کننده داشتهاند.
در سالهای اولیه این طرح، بنائی تاریخی (مربوط به دوره قاجاریه) متعلق به دانشگاه علوم پزشکی تهران جهت تاسیس موزه اختصاص یافت. امور اجرائی موزه تحت نظارت مستقیم وزیر محترم وقت بهداشت و ریاست وقت دانشگاه علوم پزشکی تهران و در حوزه معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تهران بانجام رسید. همزمان با مساعدت و همکاری سازمان میراث فرهنگی و دانشگاه علوم پزشکی تهران چندین طرح پژوهشی تحت نظر ریاست وقت موزه (آقای دکتر مازیار اشرفیان بناب ،جهت شناسائی و جمع آوری کلیه اطلاعات، ادوات و ابزار، اسناد و مدارک تاریخی و همچنین آثار هنری مرتبط با تاریخ علوم پزشکی ایران انجام و با موفقیت به اتمام رسید.
«موزه ملی تاریخ علوم پزشکی» در بنایی قدیمی در منطقه امیرآباد تهران، با مساحتی بیش از 9000 متر مربع از بناهای بازمانده دوره قاجاری است که به دستور امیرکبیر به عنوان اصطبل شاهی (جلالیه) ساخته شده است. این موزه به منظور ارایه کامل و جامع پیشینه طب قدیم و پزشکی نوین ایران در زمینههای گوناگون و معرفی جایگاه آن در جهان پزشکی با تلاش دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران و مشارکت سازمان میراث فرهنگی کشور از سال1380 خورشیدی فعالیت خود را آغاز کرد. آثار و اشیای به نمایش درآمده در این موزه، یافتههای ملموس دورههای پیش از تاریخ، تاریخی و ابزار و ادوات پزشکی در دوره معاصر را دربرمیگیرد.
اهداف موزه ملی تاریخ علوم پزشکی عبارتند از:
تدوین تاریخ جامع علوم پزشکی، ایجاد مرکز جامع اطلاع رسانی تاریخ علوم پزشکی، شناسایی منابع مکتوب، مؤسسات و افراد پژوهشگر، آثار، ادوات، اسناد و نسخ خطی مربوط به تاریخ علوم پزشکی، برگزاری برنامههای بزرگداشت مفاخر تاریخ علوم پزشکی و معرفی خدمات و آثار ایشان و در نهایت ایجاد ارتباط و همکاری با سایر مراکز تحقیقاتی در زمینه تاریخ علوم پزشکی ایران در داخل و خارج از کشور.
<![if gte mso 9]><![endif]>
این موزه دارای بخشهای متعدد و متنوعی است:
- بخش دیرین انسان شناسی
- بخش طب سنتی( مردم شناسی)
- بخش اسناد و کتب خطی پزشکی
- بخش گیاهان دارویی
- بخش تاریخ دامپزشکی
- بخش تاریخ دندانپزشکی
- بخش تاریخ چشم پزشکی
- بخش دواخانه نظامی
- بخش اشیاء امانی سازمان میراث فرهنگی
- نمایشگاه موقت پروفشور یحیی عدل
- نمایشگاه موقت دکتر محمد قریب
- نمایشگاه موقت دکتر شمس شریعت تربقان
- نمایشگاه موقت پروفسور مجید سمیعی
بخشهای جنبی موزه:
• کتابخانه تخصصی
• سالنهای اجتماعات و کنفرانس