دکتر نمازی: رویکرد ما در راه اندازی موزه های بیمارستانی، ثبت تاریخ علم و سیر تحول بیمارستانی است

به گزارش روابط عمومی موزه ملی تاریخ علوم پزشکی، نخستین کارگاه توانمند سازی رابطین موزه های بیمارستانی، روز شنبه 8 مهرماه 1402 با حضور روسا، مدیران و رابطین بیمارستان ها در موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران برگزار شد. در ابتدای این نشست دکتراکبر احمدی مدیر و فاطمه احمدی، کارشناس موزه، به علاقمندی و استقبال بیمارستان ها برای راه اندازی موزه های بیمارستانی اشاره کردند و برند بیمارستان را وابسته به تاریخچه، هویت تاریخی و قدمت آن دانستند. در ادامه دکتر حمیدرضا نمازی، رییس موزه تاریخ علوم پزشکی دانشگاه، به تعدد تاریخچه و پیشینه دانشگاه علوم پزشکی تهران اشاره کرد و گفت: جابجایی ساختمان ها موجب شده تا چندین تاریخ در دانشگاه علوم پزشکی تهران دارای اهمیت شود. از جمله آنکه، تاریخ مصوب مجلس برای راه اندازی دانشکده پزشکی در 8 خرداد 1313، تاسیس دانشگاه در 1313، آغاز به کار رسمی دانشکده پزشکی در 1316 و یا تاسیس شعبه طب در دارالفنون در 6 دی ماه 1230دارای ارزش و اهمیت تاریخی هستند اما اگر به دانشگاه های دیگر بنگریم، راه اندازی سنت آموزشی در اغلب آنها مبنا قرار گرفته و نه ساختمان های جدید.
وی مستند سازی تاریخی را پاشنه آشیل مراکز دانشگاه خواند و تصریح کرد: متاسفانه در این زمینه بسیار ضعیف عمل کرده ایم به گونه ای که بخش های مهمی از اسناد دانشگاه از بین رفته است.
رییس موزه ملی تاریخ علوم پزشکی، راه اندازی موزه های بیمارستانی و هویت بخشی تاریخی به آنها را موجب آرامش بیماران دانست و تاکید کرد: در مطالعات زیادی مشخص شده است، بیمارانی که در مراکز با هویت تاریخی بستری می شوند آرامش خاطر داشته و احساس مراقبت بیشتری دارند. همچنین بر اساس پژوهش ها، موزه های بیمارستانی می تواند در ارتقاء آموزش دانشجویان و دستیاران موثر باشد و دانشجویان در محیط های با هویت نمرات بهتری کسب می کنند. همچنین کارکردن در محیط های تاریخی و با قدمت موجب هویت بخشی به کارکنان می شود.
دکتر نمازی، با بیان اینکه "ما تنها به دنبال راه اندازی فضای کلکسیونی نیستیم بلکه به دنبال احیای تاریخ علم هستیم" خاطر نشان کرد: هدف از راه اندازی موزه های بیمارستانی، ارتقاء تاریخ علم است از این رو وقتی صحبت از موزه بیمارستان فارابی می کنیم قصد داریم تا سیر تحول تاریخی در این بیمارستان از گرم خانه های شهرداری را بررسی کنیم تا از این طریق گفتگوی بلدیه و سلامت مورد بررسی قرار گیرد. همچنین وقتی از بهارلو صحبت می کنیم، به دنبال سیر تحول و ارتباط میان بهداری و صنعت راه آهن هستیم.
وی جابه جایی ها را موجب از بین رفتن بخش عظیمی از اسناد تاریخی خواند و یادآور شد: مراکزی که ساختمان های آنها دستخوش جابجایی نشده است، می توانند با دید کاوشگرانه در بایگانی های راکد خود، اسناد مهمی از آرم ها، مهرها، سربرگ ها و پرونده های اساتید قدیمی را حفظ نمایند.
رییس موزه ملی تاریخ علوم پزشکی، از موزه به عنوان مرکزی پویا یاد کرد و گفت: موزه می تواند محدود به اتاقی برای انبار وسایل نباشد و در تمام بیمارستان گسترش یابد. باید تاریخ نگاری ما آینده نگرانه باشد تا حس امید را به جوانان منتقل کند. نباید تاریخ را در اولین ها و قهرمانان خلاصه کنیم چرا که تاریخ می تواند حتی متعلق به اشیاء و افراد و کارکنان موثر نیز باشد. به عنوان مثال ظروف و ملحفه های قدیمی بیمارستان نیز به نوعی هویت و تاریخ آنجا هستند و می تواند در معرض نمایش قرار بگیرد.
دکتر نمازی، برای کمک به مراکز در راه اندازی موزه ها اعلام آمادگی کرد و گفت: قطعا راه اندازی موزه ها نیازمند پژوهش های تاریخی، روش شناسی درست تاریخی و سپس تحلیل درست است. بسیاری از بیمارستان ها دارای مکاتب و مدارس طب هستند که باید ثبت و بررسی شود. هر کدام از بیمارستان ها روایت تاریخی خاص خود را دارند که باید در مستند سازی به آنها توجه شود.
لازم به ذکر است، نخستین کارگاه توانمند سازی رابطین موزه های بیمارستانی به منظور آگاهی بخشی و حساس سازی رابطین و مدیران در جهت آغاز پژوهش های تاریخی و مستند سازی مناسب برگزارشد.