دکتر نمازی: با حفظ میراث تاریخی، زمینه‌ساز تقویت هویت پزشکی ایران شوید

دکتر نمازی با اشاره به اینکه بیمارستان‌هایی با قدمت بالای ۱۰۰ سال نشان طلا، بالای ۸۰ سال نشان نقره و بالای ۶۰ سال نیز نشان برنز دریافت می‌کنند، گفت: هدف این طبقه‌بندی، ارج‌گذاری به نهادهای ریشه‌دار سلامت و تأکید بر اهمیت درنگ تاریخی در تحلیل مسائل امروز پزشکی و جامعه است.

 

وی تأکید کرد که بیمارستان امیراعلم به‌واسطه تراکم تاریخی و فرهنگی‌اش، جایگاهی ویژه در حافظه اجتماعی ایران دارد و سپس به پیشینه تأسیس این بیمارستان پرداخت.

 

دکترنمازی ریشه‌های فکری و اجتماعی تأسیس این بیمارستان را در جنبش مشروطه دانست و بیان کرد: یکی از آرمان‌های جنبش مشروطه، هویت‌بخشی به زنان و کودکان بود و این خواسته در جریان‌های مطبوعاتی آن دوره بازتاب یافت. مجلاتی مانند دانش و شکوفه که توسط زنان پیشگام منتشر می‌شدند، نقش مهمی در تبیین مطالبات سلامت زنان ایفا کردند.

 

وی در ادامه از نقش دکتر امیرخان امیراعلم به عنوان یکی از پزشکان و مدیران مؤثر در این مسیر یاد کرد و با استناد به اسناد تاریخی، گفت: در مجله شکوفه به سردبیری مریم عمید سمنانی( مزین السلطنه) نامه‌ای از دکتر امیراعلم منتشر شده که در آن به ضرورت تأسیس مریضخانه‌ای ویژه زنان و کودکان در تهران اشاره شده است. این اقدام جرقه‌ای برای شکل‌گیری بیمارستان نسوان شد که در سال ۱۲۹۶ تأسیس و در سال ۱۳۲۳ به احترام امیر اعلم، به نام او نامگذاری شد.

 

دکتر نمازی سپس به نقش‌آفرینی زنان در تاریخ بیمارستان امیراعلم پرداخت و از پیشگامانی چون دکتر معصومه کحال، نخستین چشم‌پزشک زن ایران و مدیر مجله دانش و دکتر گوهر خاکپور که مطبش را به محفل فرهنگی-پزشکی و حتی تئاتر تبدیل کرده بود، نام برد.

 

او در بخش دیگری از سخنانش، به مسیر ورود زنان به حرفه پزشکی در ایران اشاره کرد و گفت: دختران دارالمعلمات با اعتراض به محدودیت‌ها، توانستند اجازه یابند تا سه روز در هفته در بیمارستان نسوان آموزش ببینند. نخستین مدرسه طب نسوان در همین مکان شکل گرفت و بعدها شماری از این دانش‌آموختگان به عنوان پزشک رسمی کشور مشغول به کار شدند.

 

دکتر نمازی با اشاره به تأسیس آموزشگاه پرستاری در سال ۱۳۲۵ در همین بیمارستان و نقش چهره‌هایی چون خانم دکتر زهرا شیدایی، رفیعه امین، دکتر عزت مهام، دکتر زینت دانشور و پرستارانی چون دایه خانم و معصومه خانم، بر مشارکت جدی زنان در ساختار نظام سلامت تأکید کرد.

 

در ادامه، رئیس موزه تاریخ علوم پزشکی ایران به خدمات دکتر امیراعلم در حوزه‌های مختلف از جمله طب نظامی، طب زنان، تأسیس بیمارستان احمدیه، تأسیس جمعیت شیرخورشید و همچنین فعالیت‌های آموزشی و مدیریتی او در وزارت بهداری و دانشکده پزشکی پرداخت.

 

دکتر نمازی همچنین به نقش برخی از شخصیت‌های علمی و فرهنگی دیگر از جمله دکتر علیرضا بهرامی ( مهذب السلطنه)، دکتر ابوالقاسم بختیار، دکتر جهانشاه صالح، دکتر اعلم، دکتر طباطبایی نایینی، دکتر مروستی، دکتر محمد کوثر، دکتر ضرابی، دکتر علوی، دکتر فرزین، دکتر باکی هاشمی، دکتر سیروس اصانلو (بنیان‌گذار جراحی پلاستیک) اشاره کرد و بر اهمیت حفظ مستندات و اسناد تاریخی بیمارستان تأکید نمود.

 

وی در پایان پیشنهاد کرد که مجموعه تاریخی متصل به بیمارستان، شامل خانه امیراعلم، خانه سفیر دانمارک و خانه هدایت، به‌عنوان موزه‌ای تحت عنوان «سلامت، هنر و ادبیات» بازآفرینی و حفظ شود و از دانشگاه علوم پزشکی تهران و مسئولان مربوطه خواست تا با حفظ این میراث تاریخی، زمینه‌ساز تقویت هویت پزشکی ایران شوند.

 

 

موزه ملی تاریخ علوم پزشکی با هدف شناسایی و تجلیل از فضاها و خدماتی که اصالت و دیرینگی خود را حفظ کرده اند و به نحوی تا کنون تداوم داشته اند، اقدام به طراحی و اهدای نشان قدمت کرده است. نشان قدمت در سه سطح برنز (تداوم بالای 60 سال) نقره (تداوم بالای 80 سال) و نشان طلا (تداوم بالای 100 سال) اهدا می شود.

 

حفظ بنا، ادوات قدیمی و کارکرد، از مهم ترین معیارهای اعطای نشان است، همچنین حفظ فضای فیزیکی، خدمت، نام و بخشی از ادوات و تجهیزات در قالب ویترین تاریخی یا موزه شامل اعطای این نشان می شود. مراکز متقاضی دریافت این نشان، در لیست ارزیابی قرار می گیرند. پیش از این بیمارستان روزبه، مدرسه دارالفنون، دانشکده توانبخشی و بیمارستان بهارلو موفق به دریافت نشان قدمت از موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران شده اند.